O ponadczasowym znaczeniu Konstytucji 3 maja dla wsi polskiej

2023-05-03

           To niebywałe, że właśnie my Polacy w roku 1791 uchwaliliśmy pierwszą w Europie i drugą na świecie konstytucję, którą wtedy jak i dziś należy postrzegać jako wielkie osiągnięcie myśli kulturowej i społecznej polskiego Narodu
         Wielu z nas docenia rangę tego wydarzenia, choć nie wielu wie, jakie piętno odcisnęła Konstytucja 3 Maja w ramach ewolucji polskiego rolnictwa.
Żeby w pełni to zrozumieć, należy cofnąć się do czasów, kiedy w Polsce panował feudalizm i pełna zależność chłopa od pana.
          W drugiej połowie XVIII w. polskie ziemie zaczynał ogarniać kryzys gospodarki folwarczno-pańszczyźnianej, który z czasem skłonił część magnatów do zmniejszania lub nawet całkowitego zniesienia pańszczyzny i zastąpienia jej czynszem.
          Dlatego jakże istotne było wtedy, wzięcie chłopów pod opiekę prawa i to że ustawa z 1792 zapewniała sprzedaż chłopom królewszczyzn i dawała im wolność osobistą.
Konstytucja 3 Maja zapewniała również własność użytkową ziemi i zwalniała z poddaństwa chłopów bezrolnych.
          Poprawa losu ówczesnych rolników była już na dobrych torach, ponieważ dalszą poprawę ich losu zapewniał kolejny dokument - Uniwersał połaniecki z 7 maja 1794.
Gdyby nie dalsze pechowe wydarzenia związane z klęska insurekcji kościuszkowskiej oraz trzecim rozbiorem Polski (w 1795 r.), które zaprzepaściły realizację zapowiedzianych reform na wiele lat, mogli byśmy już wtedy stać się wielkim wygranym.
          Dlatego dziś, jesteśmy szczególnie zobowiązani by pamiętać o ponadczasowym przesłaniu Konstytucji 3 Maja i to co nie było nam dane, uczynić dziś.
Nie jest to jednak łatwe, ponieważ w niespokojnym czasie wojny za naszą wschodnią granicą, bez przerwy borykamy się z pełnym bagażem codziennych wyzwań.
          Potrzebujemy w pełni przewidywalnej i zbudowanej na mocnych zasadach polityki rolnej, moderowanej i wspieranej przez patriotyczny polski rząd,
Natomiast na nas, jako na jednym ze strategicznych podmiotów polskiej gospodarki rolnej, spoczywa duża odpowiedzialność za przyszłość rodzimego rolnictwa i siły Rzeczpospolitej.